مقاله پژوهشی:راهبردهای همکاری دفاعی- امنیتی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکمنستان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملّی

2 استادیار علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده


کشور جمهوری اسلامی ایران با داشتن مرزهای آبی و خاکی گسترده و موقعیت منحصربه‌فرد ژئوپلیتیکی، ژئواکنومیکی و ژئواستراتژیکی در یکی از حساس‌ترین موقعیت‌های ژئوپلیتیکی جهان و منطقه قرارگرفته است، به‌گونه‌ای که مناطق ژئوپلیتیک فعالی با کارکردهای گسترده و متعدد اطراف آن را فراگرفته و آن را به‌صورت کانون توجه و جاذبه دیپلماسی منطقه‌ای و جهان درآورده است و همواره در معرض تهدیدات فراوان بوده و هست. از طرفی حضور بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای در کشورهای همسایه همواره تهدیدات بالقوه فراوانی را برای جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده است. ازاین‌رو، تحقیق حاضر به احصاء و تبیین راهبردهای همکاری دفاعی- امنیتی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکمنستان پرداخته است. در این پژوهش برای تجزیه‌وتحلیل داده­ها و احصاء راهبردهای متناسب باهدف تحقیق، از روش‌های آماری توصیفی، استنباطی و تکنیک تحلیلSWOT(تهیه ماتریس‌های­ ارزیابی عوامل داخلی و ارزیابی عوامل خارجی)،تهیه ماتریس تعیین موقعیت و اقدام راهبردی استفاده گردید. تجزیه‌وتحلیل داده­ها، بیانگر موقعیت همکاری­های دفاعی- امنیتی فعلی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکمنستان با رویکرد تهاجمی و فاصله کم شرایط فعلی با شرایط مطلوب بود. با در نظر گرفتن شرایط فعلی و مطلوب جمهوری اسلامی ایران در راستای اهداف پژوهش، ابتدا 25راهبرد بخشی بر اساس عوامل مذکور احصاء گردید که درنهایت طی برگزاری جلسه خبرگی و ترکیب و تقلیل راهبردهای بخشی احصاء شده با نظر متخصصان و خبرگان امر، درنهایت هشت راهبرد اصلی ­همکاری­های دفاعی- امنیتی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکمنستان احصاء، تبیین و اولویت‌بندی گردیدند و درنهایت پیشنهاد‌های اجرایی لازم به‌منظور پرکردن شکاف موجود و رسیدن به موقعیت مطلوب ارائه شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Strategies for Defense Cooperation of the Islamic Republic of Iran with Turkmenistan

نویسندگان [English]

  • D Golkariyan 1
  • S.M.R Shams Dolatabadi 2
1 Doctor of Strategic Defense Sciences, Higher National Defense University
2 Assistant Professor of Strategic Defense Sciences, Higher National Defense University
چکیده [English]

The Islamic Republic of Iran, with its extensive water and earth borders, unique geopolitical, geoeconomic and geostrategic positions, has been located in one of the most sensitive geopolitical situations in the world and in the region, so that the geopolitical regions of the region have extensive and numerous functions around it, The focus of gravity is on regional and global diplomacy and has always been and is threatened with numerous threats.  On the other hand, the presence of regional and subregional actors in neighboring countries has always created numerous potential threats to the Islamic Republic of Iran. Therefore, the present research has been conducted to study and explain the strategies of defense-security cooperation of the Islamic Republic of Iran with Turkmenistan. In this research, we used descriptive, inferential and SWOT analysis techniques (internal factors assessment and external factors assessment), and the preparation of strategic positioning matrices for analyzing the data and taking into account strategies appropriate to the purpose of the research. . The analysis of the data indicates the current status of the IRI's cooperation with the Turkmenistan with the invasive approach and the current situation with the favorable conditions. Considering the current and desired conditions of the Islamic Republic of Iran, in line with the research objectives, 25 strategies were first identified based on the factors mentioned above. Finally, during the holding of the expert meeting and the synthesis and implementation of the sectoral strategies, with the opinion of specialists and experts, in the end, eight main strategies The defense-security cooperation of the Islamic Republic of Iran with Turkmenistan was assessed, explained and finally put forward the necessary executive suggestions in order to fill the gap and reach the desired position.

کلیدواژه‌ها [English]

  • strategy
  • national security
  • geopolitics
  • SWOT
فهرست منابع:
-   قرآن کریم(1374) ترجمه ناصر مکارم شیرازی، قم، انتشارات اسوه
-   دشتی، محمد،(1379)، ترجمه نهج‌البلاغه حضرت امیرالمؤمنین علی(علیه‌السلام)، تهران نشر رامین، چاپ اول
الف- منابع فارسی:
- کتب
-   افشردی،محمدحسین،(1386)، "طرح­ریزی راهبرد نظامی درصحنه جنگ و عملیات"، داعا ،تهران،
-   احمدی­پور، زهرا و لشکری تفرشی،احسان و قنبری، قاسم.(1389).ژئوپلیتیک دریای خزر. تهران، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
-   حسن بیگی، ابراهیم،(1390)، "مدیریت راهبردی"، تهران، انتشارات سمت
-   خلیلی شورینی، سیاوش، (1389)، "روش تحقیق آمیخته" تهران ، انتشارات یادواره کتاب
-   صدوقی، مرادعلی، (1382)، "تکنولوژی اطلاعاتی و حاکمیت ملی"، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
-   غرایان زندی، داود ، (1387) محیط امنیتی پیرامون جمهوری اسلامی ایران، ناشر پژوهشکده مطالعات راهبردی ،تهران
-   مکارم شیرازی،ناصر (1394) "تفسیر نمونه" ،جلد 24و 7 چاپ بیست و سوم ، نشر دارالکتب الاسلامیه،تهران
- رساله‌ها:
-      بوالحسنی، خسرو، (1391)، "تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی ترکیه در تدوین راهبرد دفاعی ج.مهوری اسلامی ایران"، تهران دانشگاه عالی دفاع ملی،
-   بیک بیلندی، علی‌اصغر،(1395)."تأثیر عوامل ژئوپلیتیک دریای خزر بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران"، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی،دانشکده دفاع.
-      پورشاسب، عبدالعلی،(1386) "دکترین نظامی جمهوری اسلامی ایران"، تهران دانشگاه عالی دفاع ملی،
-      ترکمانی، ذبیح ا...،(1381) شناخت سیاست منطقه­ای ترکیه و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران"، تهران دانشگاه عالی دفاع ملی،
-   تافته،گودرز، (1395)" تأثیر عوامل ژئوپلیتیک کشور ترکمنستان در تدوین راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران" تهران دانشگاه عالی دفاع ملی
-   شمس دولت‌آبادی، سید محمود رضا‌،(1387)، "علایق ژئوپلیتیک و راهبرد ملی( مورد : ایران نسبت به آسیای مرکزی" ، تهران، دانشگاه عالی دفاعی ملی‌،
-      گزارشات پژوهشی:
- پروژه­های تحقیقاتی:
-   اندرولیاروپولوس،(2008)، "اصلاحات دفاعی روسیه و محدودیت‌های آنفصلنامه بررسی‌های امور بین‌الملل قفقاز"
-  پژوهشگران (دوره اول سیاست دفاعی و اول اندیشه نظامی)(1389)،"تدوین راهبرد دفاعی- امنیتی ­آمایش سرزمینی ساحل دریای عمان(باهدف توسعه همه‌جانبه، با تأکید بر بخش دفاع)" ، تهران دانشگاه عالی دفاع ملی
-   پژوهشگران دانشگاه بارایلان رژیم صهیونیستی ترجمه غلامرضا رفعت نژاد، ،(1381)، "سیاست خارجی ترکیه در قبال کشورهای خاورمیانه"، پژوهشکده مطالعات راهبردی
-   شپارد الیزابت ،" الگوی سیاست دفاعی اروپایی" ترجمه عسگر قهرمان پور، 1386
 
ب- منابع انگلیسی:
-         -Ariel, E&Emily,"confidence Buildindg Measurees in the Midddle East"The journal of strategic studies vol20, No1, 1997
-         -Blank Stephen J., Turkmenistan and Centeral Aaia after Niyazov, StrategicStudies Institute, September 2007.
-         -Blagov, Sergei, Russia Mulls Stronger Energy Policies in Central Asia, Eurasianet, March 18, 2008.
-         Blank, S.(2008).The strategic importance of Central Asia:an American view. Parameters, 38(1), 73.
-         -Clements, K. p &. Ward introduction (Eds), " uilding internation community: cooperating for peace case studies" st Leonard, NSW: 1994
-         -Dcewoitt, David,"common, comprehensive and cooperative security" pacific Review, vol, no. 1 1994