مقاله پژوهشی: ارائه الگوی راهبردی پدافند غیرعامل مردم محور در مقابله با جنگ نرم دشمن

نویسندگان

1 استاد مدیریت راهبردی نظامی، دانشگاه عالی دفاع ملی

2 استادیار علوم سیاسی دانشگاه جامع امام حسین(ع)

3 استادیار پدافند غیرعامل دانشگاه عالی دفاع ملی

4 دکتری مدیریت راهبردی پدافند غیرعامل، دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

در سال­های اخیر پدافند غیرعامل در کشور ما مفهومی گسترده یافته و تقریبا اکثر حوزه­های حیات اجتماعی مردم را در بر  می­گیرد. یکی از روش­های نوین پدافند غیرعامل، پدافند غیرعامل مردم محور می­باشد که ماموریت اصلی آن در وهله­ی نخست، حفاظت از انسجام بین مردم و حکومت بوده و در وهله بعدی تداوم فعالیت­های ضروری است. هدف این تحقیق ارائه الگوی راهبردی پدافندغیرعامل مردم محور در برابر جنگ نرم دشمن است. تحقیق حاضر با رویکرد آمیخته( بخش کیفی با روش داده بنیاد و بخش کمی با روش اکتشافی) انجام شده است. جمع آوری داده‌ها در این تحقیق به دو روش میدانی و کتابخانه­ای و با استفاده از ابزارهای مصاحبه، مشاهده، میز گرد تخصصی و اسناد و مدارک تحقق یافته است.جامعه آماری این تحقیق 32 نفر از صاحب­نظران حوزه جنگ نرم و پدافند غیرعامل و تا رسیدن به اشباع نظری می­باشد که پس از مصاحبه با 12 نفرحاحب­نظر به اشباع نظری نائل گردید.  برای تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی حاصله در سه مرحله کد­گذاری(باز، محوری و انتخابی) به عمل آمد. در این راستا ابتدا تعداد 196 واحد تحلیل(پاراگراف) انتخاب و پس از مفهوم سازی، تعداد 45 شاخص کانونی تعیین و فهرست گردیدند. در جریان کدگذاری محوری با دسته بندی شاخص‌های مرتبط به یکدیگر، تعداد 12مؤلفه حاصل شد و پس از کدگذاری انتخابی، پنج بعد(مدیریت فضای مجازی، تامین امنیت، حفظ سرمایه اجتماعی، استقرار عدالت و پاسخگویی به نیازها) برای الگوی پدافند غیرعامل مردم محور تعیین گردید. در بخش کیفی با تنظیم پرسشنامه، ابعاد و مؤلفه‌های الگوی پدافند غیرعامل مردم محور در برابر جنگ نرم دشمن، در میان جامعه نمونه تحقیق به رای و سنجش گذاشته شد و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که با اخذ نمره مناسب همگی تایید گردیدند. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Presenting a strategic model of people-centered passive defense in dealing with the enemy's soft war

نویسندگان [English]

  • I Ahmadi Moghadam 1
  • H Hosseini 2
  • H Forozan 3
  • P Tahmasabi 4
1 Professor of Strategic Military Management, Higher National Defense University
2 Assistant Professor of Political Science at Imam Hossein University
3 Assistant Professor of Non-Active Defense University of National Defense
4 PhD in strategic management of passive defense, Higher National Defense University
چکیده [English]

. In recent years, passive defense has become a widespread concept in our country and covers almost all areas of people's social life. One of the new functions of passive defense is people-oriented passive defense, It is that its main mission in the first place is to protect the cohesion between the people and the government and in the next place is the continuation of necessary activities. The purpose of this research is to provide a strategic model of people-centered passive defense against the enemy's soft war. The current research was done with a qualitative approach and with the Foundation's data method. Data collection in this research was done by field and library methods and by using the tools of interview, observation, specialized round table and documents. The statistical population of this research reached theoretical saturation after interviewing 12 people with opinions. To analyze the resulting data, coding was done in three stages. In open coding, 196 units of analysis (paragraphs) were selected and after conceptualization, 115 indicators were extracted, and after merging, transforming and changing similar or close factors, 45 focal indicators were determined and listed. In the course of axial coding by categorizing indicators related to each other, the number of 12 components was obtained and after selective coding, five dimensions were determined for the people-centered passive defense model. At the end, by setting up a questionnaire, the dimensions and components of the people-centered passive defense model against the enemy's soft war were voted and evaluated among the sample research community and analyzed using SPSS software, which were all confirmed by obtaining the appropriate score

کلیدواژه‌ها [English]

  • Model
  • strategy
  • passive defense
  • soft war
  • people-oriented passive defense
  • فهرست منابع:

    • حضرت امام خامنه­ای(مدظله­العالی) حدیث ولایت

    الف- منابع فاسی:

    • احمدی، حمید(1395)، قومیت و قوم گرایی در ایران، نشر نی
    • افتخاری، اصغر و غلامعلیان، امیر و طاهری، سلیمان(1398) تاثیرات جنگ نرم غرب بر مشروعیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات استراتژیک، دوره17 شماره 7
    • امیرخانی، طیبه(1388)، سرمایه اجتماعی، مفاهیم و کاربردها، فصلنامه منابع انسانی، شماره پنجم
    • امیری، ابوالفضل(1392) الگوی مقابله با جنگ نرم آمریکا، پژوهش­های حفاظتی و امنیتی پاییز 1392 - شماره 7
    • آژ، فرزانه (1400) مدیتیشن دروازه آرامش، تهران انتشارات افرا
    • باقی نصرآبادی، علی(1400) راهبردهای پدافندی آتش به اختیار در مدیریت سیاسی جهتمقابله با جنگ نرم از دیدگاه مقام معظم رهبری، قم، مجله سیاست متعالیه شماره 35
    • بانکی­پور، محمد(1400) بحران جمعیت، چشم انداز و راه برون رفت، تهران انتشارات نی
    • بیات، ابوالقاسم(1400)، نگاهی بر اعتراضات اجتماعی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم
    • تاجیک، محمدرضا. (۱۳۷۸) «جامعه مدنی و جنبش‌های اجتماعی جدید»، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • تحریریه مؤسسه دوست مشاور(1392)، جنگ نرم، انتشارات ستوس
    • ترکمان، اعظم(1399) ، نگرشی برعناصر قدرت ملی در عصر تک قطبی، معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی- دفتر گسترش تولید علم
    • جلالی فراهانی، غلامرضا(1395) رویکردهای نوین پدافند غیرعامل، جزوه درسی دوره هفتم مدیریت راهبردی پدافند غیرعامل، دانشگاه عالی دفاع ملی
    • حافظ نیا، محمد رضا(1395)، جغرافیای سیاسی ایران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها
    • حسینی، سید حسین (1388)، جنگ نرم از تهدید تا پاسخ، دانشگاه جامع امام حسین(ع) تهران
    • خنیفر، حسین(1388) بررسی رابطه بین مؤلفه­های اعتماد و تعهد سازمانی، تهران، نشریه مدیریت شماره2
    • داری، محسن(1387)، سرمایه اجتماعی- امنیت اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
    • رخشانی راد، (1395)، مهندسی جمعیت در ایران، دانشگاه آزاد بابل
    • رضایی، علی محمد(1396)، آسیب­های اجتماعی فرا روی کشور، دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال چهارم شماره 15
    • سبحانی­فر، علی(1400) ارائه الگوی راهبردی دفاع نرم بر مبنای گفتمان امام خامنه­ای(مدظله­لعالی)، رساله دکتری، دانشگاه عالی دفاع ملی
    • طهماسبی، پرویز(1395)، بررسی بحران آب در ایران با استفاده از شاخص‌های اصلی بحران، دانشگاه عالی دفاع ملی
    • عبداله­خانی، میثم(1396)، پارادایم نئوناسیونالیسم در آسیای مرکزی و میانه، فصلنامه استحکام شماره 3 سال ششم، ارتش ج.ا.ا
    • علمی، محمود (1385)، بررسی نقش عوامل اجتماعی مؤثر بر قانون گرایی شهروندان، فصل­نامه علمی پژوهشی علوم اجتماعی، سال دوم، شماره هفتم
    • غفوری، آرزو(1395)، فرآیند شکل گیری و دگرگونی ارزشی، فصلنامه مطالعات اجتماعی و روانشناسی، شماره 4
    • فراستخواه، مقصود(1400) مسئله­ی ایران، تهران انتشارات آگاه
    • فرخی، زهرا (1399)راهکارهای افزایش سواد رسانه‌ای مخاطبان، معاونت سیاسی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
    • فوکویاما، فرانسیس(1389) سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه افشین خاکباز، تهران شیرازه
    • قاضی، محمود رضا،(1396)، بررسی تأثیرات شبکه­های اجتماعی بر هویت ملی، سال هفتم، شماره 17
    • قالیباف، محمد باقر ، غلامحسین حیدری، حسین محمدیان، ماهنمامه علمی تخصصی صدای ج.ا.ا، سال یازدهم، شماره 65، 1391
    • کاویانی،محمد(1392)،سبک زندگی وابزار سنجش آن، قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
    • کلمن، جیمز(1384) ، نقش سرمایه اجتماعی در ایجاد سرمایه انسانی، گردآورنده کیان تاجبخش، ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان، تهران انتشارات شیرازه
    • مجیری، امیرحسین، (1399) آمار رسمی وزارت امور خارجه، وزارت امور خارجه ج.ا.ا
    • محمدی، منوچهر(1390) انقلاب اسلامی در بوته ازمون، مؤسسه فرهنگ و اندیشه معاصر
    • محمدی، منوچهر، (۱۳۸۷). «منابع قدرت نرم و سرمایه اجتماعی نظام جمهوری اسلامی ایران . تاریخ: پانزده خرداد، شماره ۱۶
    • مختاری، عبداله(1398) بررسی تاثیر اجتماعی جنگ نرم و ارائه راهبرد، نشریه امنیت ملی دوره 9 شماره 38
    • مطالعه گروهی دانشجویان دانشگاه عالی دفاع ملی(1392)، راهکارهای پیشگیری و مقابله با جنگ نرم استکبار متناسب با قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده دفاع ملی، تهران
    • ملکی، عباس (1392) بازخوانی جنگ نرم، دانشگاه افسری امام علی(ع) تهران
    • میرزایی، خلیل(1395)کیفی پژوهی، تهران، انتشارات فوژان
    • نظام عملیاتی پدافند مردم محور (صیانت و حفاظت از مردم در شرایط اضطراری بحران ناشی از تهدید و جنگ) (مصوبه شماره۱۶۰/۱/۲۰۶۰ مورخ ۱۳۹۹/۳/۲۵شورای عالی پدافند غیرعامل کشور)
    • نوروزی، محمدتقی(1385) فرهنگ دفاعی- امنیتی، تهران

    ب- سایت­ها‌:

    پژوهشکده باقرالعلوم قابل دسترسی در:                                                       http:// rbo.ir-

    مؤسسه تحقیقات جمعیت ایران، قابل دسترسی در:                                   https://nipr.ac.ir-

    مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی                                           https://rc.majlis.ir-

    مرکز پژوهش­های استراتژیک ریاست جمهوری، قابل دسترسی در:                        -https://ist.ir