مقاله پژوهشی:بررسی نقش ژئوپلیتیک به‌عنوان یکی از ابعاد الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در حوزه دفاعی- امنیتی

نویسندگان

1 استادیار علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانشجوی دکتری علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

3 دانش‌آموخته دکتری مدیریت راهبردی نظامی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده


موقعیت­ ممتاز جمهوری ­اسلامی ­­ایران ­­ازلحاظ راهبردی، ارتباطی ­و برخورداری از سواحل طولانی­ ­­و تسلط ­بر تنگه ­راهبردی­ هرمز و سایر ویژگی­های ­ژئوپلیتیکی،­­ آن را در ردیف­ کشورهای قدرتمند در حوزه­های­ مختلف­ به‌ویژه ­در حوزه­ دفاعی­- امنیتی ­­قرار داده است. یکی از ابعاد الگوی اسلامی –ایرانی ­پیشرفت ­در حوزه­ دفاعی-­امنیتی،­ ژئوپلیتیک ­می‌باشد. این ­پژوهش­ به‌منظور بررسی نقش ژئوپلیتیک­ در ­الگوی اسلامی-­ایرانی پیشرفت­ در ­حوزه ­دفاعی- امنیتی­­ انجام‌شده ­است. هدف اصلی پژوهش تعیین نقش ژئوپلیتیک در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در حوزه دفاعی- امنیتی می‌باشد. نوع پژوهش کاربردی – توسعه‌ای و روش ­تحقیق با رویکرد آمیخته (کمی و کیفی) می‌باشد؛ که سعی گردیده بامطالعه نظری و مصاحبه با خبرگان حوزه دفاعی- امنیتی، ادبیات موضوعی­ پژوهش موردبررسی قرار گیرد. جامعه آماری تحقیق از میان صاحب‌نظران و فعالان حوزه‎های دفاعی- امنیتی به تعداد 243 نفر که با استفاده از فرمول کوکران، حجم جامعه نمونه به تعداد 69 نفر تعیین‌شده است. پس از انجام تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، مشخص گردید بعد ژئوپلیتیک با 2 مؤلفه عوامل فیزیکی و عوامل غیر فیزیکی با شاخص‌های موقعیت راهبردی، موقعیت ارتباطی، عمق‌بخشی خارجی (انبساط ژئوپلیتیکی) و همگرایی (قومی و مذهبی) در الگوی اسلامی- ­ایرانی ­پیشرفت ­در ­حوزه ­دفاعی- امنیتی نقش‌آفرینی می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the role of geopolitics as one of the dimensions of the pattern Islamic Iran Progress in the field of defense-security

نویسندگان [English]

  • kh Bolhasani 1
  • A Hoseyni nikoo 2
  • Sh Daneshvar 2
  • A.A Bigbilandi 3
1 Assistant Professor of Strategic Defense Sciences, National Defense University
2 Ph.D. student of Strategic Defense Sciences, National Defense University
3 Graduated Ph.D., Strategic Military Management, National Defense University
چکیده [English]

The excellent position of the Islamic Republic of Iran In terms of the strategic, communicational and enjoyment of long beaches and the dominance of the Strategic Strait of Hormuz and other geopolitical features, It has established it in the ranks of powerful countries in various fields, especially in the field of defense-security.
One of the dimensions of the Islamic-Iranian Pattern of progress in the field of defense-security is geopolitics. This research was done in order to investigate the role of geopolitics in the Islamic-Iranian Pattern of progress in the field of defense-security.
 The main goal of this research is to specification the role of geopolitics in the Islamic-Iranian Pattern of progress in the field of defense-security.
Type of research is Practical- development and method of research with approach mixed(quantitative- qualitative) Which was tried with a theoretical study andan interview with the experts field defense –security, The matic literature of research to be studied.
The statistical population of the research is determined of experts and Activists in the field of defense and security (243 people),that with using the Cochran formula, the size of the sample population designated 69 people.
After analyzing the data, it was determined that the geopolitical dimension was developed with 2 components of physical factors and non-physical factors with the indicators of strategic position, communication status, external depth (geopolitical expansion) and convergence (ethnic and religious) in the Islamic-Iranian Pattern.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Template
  • Islamic Iran
  • geopolitics
  • Relationship
فهرست منابع
- قرآن کریم، ترجمه آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی (1389)، تهران، تابان
- نهج‌البلاغه، ترجمه مرحوم علامه جعفری (1376)، تهران، فرهنگ اسلامی
الف- منابع فارسی:
- آقاجانی، احمد. عسگری، محمود (1389)، "الزام‌های نظری طراحی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در حوزه دفاعی"، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال هشتم. شماره  31
- توحیدی، ارسطو (1393)، "جزوه درسی دفاع و امنیت"، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی
- حافظ نیا، محمدرضا (1386)، "عوامل وحدت‌آفرین"، فصلنامه علوم سیاسی. شماره 30
- حافظ نیا، محمدرضا (1387)، "جغرافیای سیاسی ایران"، تهران: سمت. چاپ پنجم.
- حافظ نیا، محمدرضا (1390)،" اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک"، مشهد: مؤسسه­ چاپ ­و انتشارات آستان قدس رضوی.
- حبیبی، نیک بخش (1391)، "تبیین اصول پایه‌ای و عناصر کلیدی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت جمهوری اسلامی ایران"، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده دفاع ملی.
- خلیلی شورینی، سیاوش (1391)، "روش‌های پژوهش آمیخته"، تهران: انتشارات یادواره کتاب، چاپ دوم.
- سلامی، حسین (1393)، "جزوه درسی مطالعات تطبیقی مدل‌های دفاعی"، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی
- صفوی، سید یحیی (1381)، "مقدمه‌ای بر جغرافیای نظامی ایران"، تهران: دانشگاه امام حسین، ج 1، چاپ دوم
- عصاریان نژاد، حسین (1392)، "مبانی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در حوزه دفاعی- امنیتی"، تهران، فصلنامه مطالعات راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی
- کاتم، ریچارد (1383)،" ناسیونالیسم در ایران"، مترجم احمد تدین، تهران، غزال
- مرادیان، محسن (1385)،" ابعاد و مظاهر تهدیدات"، تهران. مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد علی صیاد شیرازی. چاپ اول.
- نوروزی، محمدتقی (1385)،" فرهنگ دفاعی- امنیتی"، تهران: خانه کتاب
ب- سایت:
- مجموعه بیانات حضرت امام خامنه­ای( )   قابل‌دسترسی در     www.Khamenei.ir