تبیین مؤلفه‎های تدوین راهبردهای عملیاتی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در راستای دستیابی به اقتدار دریایی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی نظامی، دانشگاه دفاع ملی

2 دانشیار، علوم رفاعی راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

پژوهش حاضر تلاشی است در جهت شناسایی و تبیین مؤلفه‎های اساسی تدوین راهبردهای عملیاتی نداجا در جهت دستیابی به اقتدار پایدار دریایی، در این مقاله علاوه بر مطالعه اکتشافی، مصاحبه‏های عمیق با خبرگان و صاحب‏نظران کشوری و لشکری و هم‏چنین با انجام مطالعات میدانی و در نظر گرفتن وضعیت ژئوپلیتیک، تهدیدات (نظامی و غیرنظامی)، رهنامه نیروی دریایی و مطالعه اسناد بالادستی و همچنین تحلیل محتوای اسناد و مدارک مربوطه، تلاش گردیده تا در راستای اهداف پژوهش و ارائه پاسخ به سؤالات و تأیید فرضیه‏های تحقیق مبنی بر شناسایی و تعیین مؤلفه‏های تدوین راهبردهای عملیاتی نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران اقدام شود؛ لذا خروجی این مقاله می‏تواند نقشه‏راهی برای شکل‌دهی سازمان و تجهیزات متناسب با نیازهای عملیاتی این نیرو و در راستای اقتدار دریایی کشور و گامی مؤثر در حوزه نظری برای تدوین راهبردهای عملیاتی نداجا باشد.
برابر بررسی انجام شده از یک جامعه آماری 39 نفره که به شیوه نمونه‏گیری هدفمند انتخاب شده‏اند و با استفاده از روش تحلیل محتوا و توصیف داده‏ها؛ پس از تدوین ابزار اندازه‏گیری و تأیید اعتبار و روایی آن، پرسش‏نامه نهایی در بین اعضای نمونه آماری به عنوان جامعه خبره به صورت تمام شمار توزیع گردید. از تجزیه و تحلیل و تفسیر داده‌ها این نتیجه حاصل شده که جهت طراحی و تدوین راهبردهای عملیاتی نیروی دریایی بایستی 4 مؤلفه اساسی شامل مؤلفه مبانی، سیاست‏ها و اسناد راهبردی(با 6 عامل)، مؤلفه اساسی وضعیت محیط داخلی نداجا(با 9 عامل)، مؤلفه اساسی وضعیت نیروهای بین‏المللی صحنه عملیات(با 6 عامل) و همچنین مؤلفه اساسی وضعیت حوزه عملیات(با 5 عامل) در نظر گرفته شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining of Operational Strategies Compilation Components of Islamic Republic of Iran Navy through Achieving Marine Authority

نویسندگان [English]

  • M.H Shafiei 1
  • H Sayyari 2
1 Student of Military Strategic Management, National Defense University
2 Associate Professor, Strategic Defense Sciences, Higher National Defense University
چکیده [English]

In the current research in order to recognition and explaination of operational strategies compilation components of I.R.I.Navy through achieving marine authority, in addition to the exploration study, deep interviews with genius people, the state and military authorities, there were field studies (by considering the country's south east given responsibility) and also taking into account the geopolitics situation, threats (military and non-military), Iran Navy approach and related upper hand documents study, we have tried to step forward in research goals and response to the questions and approving research hypothesis based on identification and definition of operational strategies compilation components of I.R.I.Navy through achieving marine authority. Also the output of this paper could be a road map to form organizations and equipments related to the operational needs of Iran navy through country's marine power and to be an efficient step in theoretical operational strategies explanation of the I.R.I.Navy.
According to the surveys from a thirty-nine statistical society selected by objective sampling method and using content analyzing and data description method, a final questionnaire has distributed among statistical society members after measuring and crediting tools explanations. By analyzing and interpreting of the output data, four main components should be considered: principle component, strategic policies and documents (by six factors), the main component of internal environment of I.R.I.Navy (by nine factors), the operational scene of international forces (by six factors), and finally the main component of operational area situation (by five factors).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic Navy Force
  • Operational Strategies Compilation
  • Maritime/marine authority
فهرست منابع:
        منابع فارسی:
-             قرآن کریم ترجمه آیت‌الله مکارم شیرازی.
-             امام‌ خامنه‌ای، سیدعلی، مجموعه فرمایشات و سخنرانی‎های فرماندهی معظم کل قوا در مورد نیروی دریایی، دفتر مطالعات راهبردی نداجا، تهران، 1391.
-     آیین‌نامه روشی 5-1/1 نداجا، راهنمای تعیین نیاز و اولویت‏بندی تدوین و تجدیدنظر در آیین‌نامه‌های محیطی عملیاتی نیروی دریایی ارتش ج.ا.ا، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، 1388.
-             ثروتی، محسن و مظلوم، علی، «راهنمای تدوین داکترین»، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، 1389.
-             دانش آشتیانی، محمدباقر، «راهبرد ملی»، ماهنامه‌ی نگرش راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، 1387.
-             دشتی، محمد، امام علی (علیه‏السلام) و اخلاق اسلامی، موسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمومنین (علیه‏السلام)، قم، ‫1379.
-             راهبرد نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، مرکز مطالعات راهبردی نداجا، تهران، 1388.
-             سیاری، حبیب الله و طحانی، غلامرضا ، راهبردهای قدرت دریایی، انتشارات دافوس آجا، تهران، 1390.
-             سیاری، حبیب‌الله، تنگه‌های راهبردی جهان، ، تهران، انتشارات دفتر پژوهشهای نظری و مطالعات راهبردی نداجا، تهران، ‏‫۱۳۹۱.
-             قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران، اصول و ویژگی‏های اساسی نیروهای مسلح(دکترین و استراتژی نظامی)، بخش سوم ماده 6، تهران، 1366.
-             محمدنژاد، میرعلی و نوروزی، محمدتقی، فرهنگ استراتژى(استراتژی نظامی‏-‏ اصطلاحها و تعبیرها)، تهران، 1378.
-     مطالعات گروهی دوره پنجم سیاست و دوره نوزدهم دفاع، تدوین رهنامه های عملیاتی نیروهای زمینی جمهوری اسلامی ایران در نبرد همطراز و ناهمطراز و بررسی تشابهات و تفاوت های آنها، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده علوم دفاعی راهبردی، تهران، 1390.
-             معین وزیری، منصور، سمیعی، فیروز، بختیاری، مسعود، آیین‏نامه عملیات- جلد اول و دوم، دافوس آجا، تهران، 1379.
-             ملک‌زاده، سعید، استراتژی جمهوری اسلامی ایران در دریای عمان و خلیج‌فارس، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، 1377.
-             نیروی دریایی راهبردی، کانون تفکر دفتر مطالعات راهبردی نداجا، تهران، 1391.
-             ویژگی‏های نیروی دریایی راهبردی، دفتر مطالعات راهبردی نداجا، تهران، 1391.
 
منابع انگلیسی:
-  Turban. E, Meredith. J, »Fundamental of Management Science«, Tokyo: Business Publication, INC, 1993.
-  http:// www.ir-ph.org/parties.
- 170- Foucault, M. » Power/Know ledge« , New York: Pantheon Books, 1980, P.142.
- Sea Power 21,Projecting Decisive Joint Capabilities ,By Admiral Vern Clark, U.S. Navy, Proceedings, October 2002, http://www.navy.mil/navydata/cno/proceedings.html
- Joint Doctrine for Command and Control Warfare, Joint Publication 3-13.1, 7 February 1996.www.dtic.mil/doctrine/jel/new_ pubs/jp3_ jp3_1.pdf
- Alfred Chandler: Strategy and Structure , Cambridge , MIT Press,1992
- Milan N. Vego, Naval Strategy and Operations in Narrow Seas, 1999
- Naval Operations Concept 2010, Implementing the Maritime Strategy, USNI(U.S. naval institute), 2010