مقاله پژوهشی:تأثیر همکاری‌های دفاعی ایران و روسیه بر راهبرد ژئوپلیتیک انرژی ‌ایران (با محوریت نفت و گاز)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

2 عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه آزاداسلامی، واحد علوم و تحقیقات، (استاد راهنما) تهران،ایران.

3 عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،(استاد مشاور)،تهران،تهران،ایران.

چکیده

منافع متفاوت ایران و روسیه در کشور سوریه ، موجب شده است که  نیروهای مسلح آن‌ها در کشوری که مرز مشترکی با آن ندارند اقدام به عملیات نظامی مشترک نمایند،این همکاری‌ها  به‌طور غیرمستقیم،راهبرد ژئوپلیتیکی ایران برای صدور انرژی به اروپا و شرق آسیا را تحت تأثیر گذاشته است .این پژوهش با روش تحلیل محتوا در پی پاسخ به این سؤال است که همکاری‌های نظامی ایران و روسیه  چه تأثیری بر راهبرد ژئوپلیتیکی انرژی ایران دارد؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهد همکاری‌های دفاعی مابین ایران و روسیه بر راهبرد ژئوپلیتیک انرژی (نفت و گاز) تأثیر گذاشته است و سیاست‌های منطقه‌ای ایران را  در حوزه انرژی به‌سوی نوعی مقابله با ایالات‌متحده و کشورهای هم‌پیمان آن سوق داده است. بطوریکه با سرمایه‌گذاری در هر طرحی که به صادرات (نفت و گاز) کشورهای  آسیای مرکزی و قفقاز از مسیر ایران به بازارهای جهانی ختم گردد، مخالفت می‌کنند از طرفی تحت تأثیر همکاری‌های نزدیک نظامی  ایران و روسیه،رقیب بودن دو کشور در بعد انرژی به‌ویژه گاز در حاشیه قرارگرفته بطوریکه در خصوص، تفاهم در بنیان‌های اقتصادی و در رأس آن اتخاذ راهبرد انرژی عادلانه ،منطقی و نا متعارض با یکدیگر که می‌تواند اساسی‌ترین  اقدام آن‌ها  برای نیل به یک اتحاد راهبردی  باشد اقدامی درخور توجه به عمل نیامده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Iran-Russia Defense Cooperation on Iran's Geopolitical Strategy. (Centered on oil and gas).

نویسندگان [English]

  • s Khosroo 1
  • E Ezzati 2
  • R Sarvar 3
1 PhD student in Political Geography, Islamic Azad University, Science and Research Branch
2 Faculty Member and Associate Professor, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.
3 Faculty Member and Professor, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The different interests of Iran and Russia in Syria have led their armed forces to joint military operations in a country that does not share a common border, which indirectly contributes to Iran's geopolitical strategy for exporting energy to Europe and East Asia This research, by content analysis method, seeks to answer the question of how Iranian-Russian military cooperation has an impact on Iran's geopolitical strategy? The research results indicate that defense cooperation between Iran and Russia has affected geopolitical strategy of energy (oil and gas) and has pushed Iran's regional energy policy toward a kind of confrontation with the United States and its allies. As opposed to investing in any project that ends with the export of oil and gas from Central and Caucasus countries from Iran to the world markets, on the one hand, under the influence of close military cooperation between Iran and Russia, the rivalry of the two countries in the energy dimension Particularly in the gas field, so that, in the context of understanding economic foundations, and in the first place, adopting an equitable, rational and inconsistent energy strategy that could be their most fundamental step towards a strategic alliance, there is a great deal of concern

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Russia
  • defense cooperation
  • geopolitics of energy
فهرست منابع
الف- منابع فارسی:
- اسکلیارف،لئونید، (1374)، "روابط استراتژیک ایران و روسیه،فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز"،ترجمه بهرام تهرانی، سال چهارم،دوره دوم،شماره 12،
- اصولی،قاسم،(1392)، "واکاوی روابط ایران و روسیه در سطوح منطقه ای و بین المللی"،  قصلنامه سیاست خارجی،سال بیست و هفتم،شماره یک،.
- امیدی،علی،(1388)، "منطقه­گرایی در آسیا"،تهران،دفتر مطالعات سیاسی و بین­الملل،،ص20
- بهرامی پرجمستانی، مریم:باقری،مهدی، (ار1996تا 2006)، "روابط سیاسی و اقتصادی ایران و روسیه" ، کنفرانس بین­المللی حماسه سیاسی،ص3
- بابایی، محمود، (1385)، ترتیبات امیتی خلیج فارس پس از 11 سپتامبر.
- جلالی،علی­احمد، (1382)، "همکاری همه جانبه ایران و روسیه"، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز،سال یازدهم،شماره41، ،ص165.
- خلیلی, محسن, (1393)، "ژنوم­های ژئوپلیتیک تاثیر­گذار بر کدهای رفتاری در سیاست خارجی ایران و روسیه", فصلنامه سیاست جهانی.
- خوجم لی، عبدالوهاب، (1392)، "تبیین موقعیت ژئوپلیتیک ایران"،پژوهشی نگین، ،ص71.
- حافظ نیا، محمدرضا، (1385)، "اصولومفاهیمژئوپلیتیک"، مشهد: انتشارات پاپلی.
- رستمی محمود،فرهنگ اصطلاحات نظامی،ستاد مشترک آجا،1378، 904
- کرمی, جهانگیر، سنایی،مهدی، (1387)، " روابط نظامی ایران و روسیه" , دوفصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز,انتشارات وزارت امور خارجه, ,ص4
-  گریفیتس، مارتین، (1388)، "دانشنامه روابط بین‌الملل و سیاست جهان"، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشر نی،  صفحه 62.)
- عزتی،عزت اله،(1382)، "ژئوپلیتیک در قرن بیست و یکم"،انتشارات سمت،
- .عسگری،محمود،(1389)، "نقشدیپلماسیدفاعیدرمدیریتدفاعیمنطقه­ای"،فصلنامه دیپلماسی دفاعی،،2
- کولایی،الهه،(1387)،کتاب سبز فدراسیون روسیه(تهران:وزارت خارجه،ص212
- منوچهر،محمدی، متقی، ابراهیم، (1389)، "دکترین تعامل سازنده در سیاست خارجی کشور"، راهبردیاس،یال اول شماره 4، ص.139
- مجتهدزاده،پیروز،(1379)، "ایده­های ژئوپلیتیکی و واقعیت­های ایرانی"،تهران،نشر نی،،ص283
- مینائی و همکاران،(1393)، "ارزیابی اثر فعالیت­های مدیریت دانشبر دسپلماسی دفاعی ج.ا.ایران"،فصلنامه رتهبردی 70،
- متقی،ابراهیم، (1392)، "تحولرهیافتموازنهقدرتدرنظم­های منطقه­ای"، فصلنامه راهبردسال بیست و دوم ش67 ،.
- میر حیدر، دره، (1377)، " ژئوپلیتیک ارائه تعریفی جدید"». فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. سال سیزدهم، شماره 4. مشهد
- شیرغلامی،خلیل،(1386)، "روابط ایران و روسیه در گذر تاریخ"، روزنامه عصر ایران.
- ملکی،عباس،(2000م)، "سیر تحول در روابط ایران و روسیه"،فصلنامه مطالعات راهبردی،شماره9،جلدسوم،،ص3
- لیک، پاتریک و مورگان، ( 1392 )، "نظمهای منطقهای: امنیتسازی در جهان نوین"، ترجمه سیدجلال دهقانی فیروزآبادی، تهران، انتشارات راهبردی.
ب – منابع انگلیسی:
 
- Bishoyi, Saroj (2011), Defence Diplomacy in US-India Strategic Relationship, Journal of Defence Studies, Vol 5. No 1
 -Katz, Mark N. (2008), «Russian- Iranian Relations in the Ahmadinejad Era Foreign Policy, Available at: Http://www.foreign policy-article/ir, (accesses on, 10/11/ 2010) pp.205
 -Gartner, Scott Sigmund, Strategic Assessment in War, Yale University Press, 1999. pp.163
-Crow, Suzanne (1994), «Russia Promotes the CIS as an International Organization», RFE/RL Research Report, Vol.3, No.19, Available at: www.rfe/rl-russia-promotescis international-organization, (accesses on, 4/4/2011
-Antonenko, Oksana (2001), «Russian Military Involvement in the Middle East», Meria Journal, Vol. 5, No. 1, pp. 1-18, Available at: www.meria.com/article,(Accessed on: 11/4/ 2013)
 
ب- سایت‌ها:
- کیهان برزگر، فصل جدید روابط میان ایران و روسیه« http://asrdiplomacy.ir عصر دیپلماسی دیده شده در7 مهر95 »
- مهدی سنایی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه، شنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۶
- http://www.iras.ir/fa/doc/note/116/)
- http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=-وب سایت RT، 2012) http://www.rt.com/politics/putin-west-syria-russia-chaos2827) /september/2012
- 2227/http://www.russiaviewer.com//fa/doc/video